روش کار با اور فرز

روش کار با اور فرز

اور فرز یکی از ابزارهای پرکاربرد در صنعت چوب است. از این دستگاه می‌توانید برای کارهایی مانند، برش کاری، فرم دهی، تراش، سوراخ کاری و … استفاده کنید. ویدئوها و کتاب‌های و مجلات زیادی در مورد روش‌های استفاده، تکنیک‌ها، ترفندها و خلاقیت در کار با فرز منتشر شده است. به عبارتی با تیغه‌های بسیار زیادی که برای اور فرز ساخته شده است و شابلون‌های کمکی که همراه با دستگاه وجود دارد و شابلون‌های که خودتان امکان ساخت آن را دارید، انجام هر کاری ممکن است. در این نوشته شما را با دستگاه اور فرز نجاری بیشتر آشنا خواهیم کرد تا قبل از خرید اور فرز، دید بهتری از این دستگاه مهم داشته باشید.

معمولاً از اور فرز برای ایجاد شیار یا ابزار بر روی سطح چوب و یا ابزار زدن لبه‌های چوب استفاده می‌شود. این ابزار از لوازم مورد استفاده و معمول نجارها, منبت کارها, معرق کارها و به‌نوعی افرادی که با چوب و هنرهای چوبی سرو کار دارند است. یکی از کاربردهای اور فرز که بسیار مهم هست، ساخت انواع اتصالات چوب است. با استفاده از تیغه‌هایی بسیار زیادی که تعداد آن حتی به ۵۰۰ مدل مختلف هم می‌رسد، امکان ساخت و ایجاد طرح‌ها، فرم‌ها و اتصالات زیبایی دارید.

اور فرز چیست؟

شکل ظاهری اور فرز در مدل‌ها و مارک‌های مختلف معمولاً در یک سبک هستند و فقط در امکاناتی که زیاد هم متفاوت نیست با یکدیگر تفاوت دارند. مثلاً در بعضی از موارد از یک دسته برای هدایت فرز استفاده می‌شود و در موارد دیگر از دو دسته، همچنین در مدل‌هایی که از آن تحت عنوان فرز انگشتی یاد می‌شود از هیچ دسته‌ای به‌عنوان هدایتگر استفاده نشده است. در فرزهای مشتی هم که سایزی کوچک‌تر دارد، امکان این را دارید که تیغه‌هایی کوچک‌تر از اندازه معمول بر روی آن نصب کنید و ابزاری دقیق‌تر و مینیاتوری بر روی چوب ایجاد کنید.

انواع اور فرز :

اور فرزها به سه مدل تقسیم می‌شوند.

1-فرز مشتی:

این دستگاه اندازه‌ای کوچک‌تر به نسبت دو مدل دیگر دارند و به‌واسطه وزن کم و ابعاد کوچک‌تر، امکان جابجایی آسان و کاربری راحت آن را دارید. تنظیم عمق این مدل از دستگاه‌ها با استفاده از پیچ تعبیه شده بر روی آن انجام می‌شود و به همین دلیل، امکان تنظیم عمق دقیق دارید.

2-اور فرز پلان جر:

این فرزها در واقع از پایه جدا می‌شوند و از موتور این دستگاه می‌توان برای اتصال به دستگاه‌های دیگر مانند پانتوروتر ها استفاده کرد.

 

3-اور فرز فیکس:

این دستگاه مدل رایج در بین اساتید هست و تقریباً در هر کارگاهی وجود دارد.

اور فرز از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌اند که در مدل‌ها و مارک‌های مختلف کمی تفاوت دارند. در بیشتر موارد موتور فرزها قابلیت جابجایی ندارد و به‌صورت اورجینال در محفظه پلاستیکی و فلزی مربوط به خود پلمپ شده‌اند و قابلیت جابجایی ندارند، اما در مدل‌های پیشرفته شما می‌توانید موتور را جابجا و از یک اسکلت به اسکلت دیگر برای انجام عملیاتی متفاوت جابجا کنید.

 

-مراحل فرز کاری (فرز مشتی)

روش کار با اور فرز مشتی را در این مقاله بررسی می کنیم. ابتدا ابزار را روی قطعه چوب قرار دهید با این حال که تیغه با سطح کار برخورد نکند.کلید را روشن کنید و کمی صبر کنید تا فرز مشتی به سرعت نهایی خود برسد و با حرکت یکنواخت و با حوصله به سمت جلو و تا انتهای کار از روی قطعه چوب بلند نکنید.اگر لبه قطعه چوب را می‌خواهید ابزار بزنید،قطعه چوب در سمت چپ مسیر حرکت شما به جلو باشد.

سریع حرکت دادن فرز مشتی به جلو باعث شکستن تیغه،سوختن موتور 4 آمپری و فرز کاری نامناسب صورت می گیرد و حرکت بسیار آهسته باعث سوختن قطعه چوب و باز فرزکاری نامناسب صورت می‌گیرد.سرعت به قطر تیغه،عمق فرزکاری و نوع گونه قطعه چوب بستگی دارد.عزیزان توصیه می کنم قبل از شروع فرزکاری بر روی قطعه اصلی،تکه‌ای از قطعه اصلی را به صورت آزمایشی فرزکاری کنید،چون این کار باعث می‌شود ابعاد کار را بهتر درک کنید.هنگامی که از گونیا مسطح یا گونیای شابلون استفاده می‌کنید آن را در سمت راست حرکت فرز مشتی قرار دهید.چون به شما کمک می کند که گونیا کاملا به کناره قطعه کار بچسبد و آن را محکم بگیرد.
از آنجایی که فرز کاری طولانی با فشار بیش از اندازه باعث خرابی موتور و دستگاه می شود.هنگام شیار زدن با دستگاه عمق شیار نباید بیش از 3 میلیمتر باشد.اگر عمق شیار بیشتر می‌خواهید ایجاد کنید،این کار را در چند مرحله انجام دهید و در هر مرحله بیش از 3 میلیمتر شیار نزنید.

این گونیا را زمانی استفاده کنید که بر روی لبه قطعه چوب فرزکاری می کنید یا در آن کنشکاف ایجاد می کنید و همیشه دقت کنید گونیا سمت راست مسیر حرکت اور فرز مشتی قرار گیرد

گونیای مسطح را به پایه گونیا توسط پیچ،واشر،واشر فنری و پیچ خروسی محکم ببندید.

 

پایه گونیا را از دستگاه باز کنید و گونیای مسطح را به آن نصب کنید و با پبچ پایه(A)آن را به اور فرز مشتی وصل کنید.پیچ خروسی را باز کنید و فاصله تیغه تا گونیا را تنظیم کنید و بعد پیچ خروسی را محکم کنید

 

اگر فاصله بین تیغه و لبه کار (A) بیش از اندازه گونیا بود و یا لبه کار مسطح و یکنواخت نبود،از یک تکه قطعه کار مسطح و دو عدد گیره دستی استفاده کنید و به این طریق یک گونیای ثابت درست کنید.

فرز کاری دایره‌ای یا مدور

برای فرزکاری مدور،گونیای مسطح و پایه گونیا را مطابق شکل زیر تنظیم کنید.حداقل و حداکثر شعاع فرز کاری مدور که در تصویر زیر آماده است با تنظیم فاصله حفره مرکزی از تیغه بدست می آید.
حداقل شعاع فرز کاری:70میلیمتر
حداکثر شعاغ فرز کاری:221میلیمتر
برای فرز کاری مدور بین شعاع 186mm تا 172mm از گونیای مسطح نمی‌توانید استفاده کنید.

 

حفره مرکزی گونیا را دقیقا بر روی مرکز دایره قرار دهید.با استفاده از یک میخ 6mm گونیا را بر روی قطعه کار محکم کنید و اور فرز مشتی را در جهت عقربه‌های ساعت حرکت دهید.

گونیای لبه زنی

این گونیا برای پرداخت لبه قطعه کارهایی که به صورت منحنی می باشد مناسب است.همینطور برای پرداخت نوار پی وی سی لبه کار هم مناسب است.

به وسیله پیچ A گونیای لبه زنی را بر روی پایه نصب کنید و با استفاده از پیچ تنظیم فاصله گونیا تا تیغه را تنظیم کنید و پیچها را محکم کنید.با پیچاندن هر دور پیچ تنظیم،گونیا 1 میلیمتر جابجا می شود.پس از تنظیم فاصله دلخواه پیچ B را محکم کنید.

دقت کنید در هنگام فرز کاری رول گونیا کاملا به سطح کار چسبیده باشد.

گونیا شابلون

این گونیا به شما این امکان را می دهد که با تیغ طرح های پیچیده را بر روی قطعه کار پیاده کنید

با استفاده از پیچ گوشتی،چهار عدد پیچ صفحه فرز را باز کنید.گونیای شابلون را بر روی پایه نصب کنید و بعد دوباره کفی چهار گوش را نصب کرده و پیچهای آن را محکم ببندید.

دستگاه را بر روی شابلون و روی طرح قرار دهید و صفحه فرز را کاملا به سطح کار بچسبانید و تیغه را در شیارها به آرامی حرکت دهید.

نکته:قطر شیار ایجاد شده بر روی قطعه کار با قطر شابلون متفاوت است.این اختلاف اندازه که فاصله X  بین قطر تیغه و قطر خارجی شابلون می باشد و به صورت زیر محاسبه می شود.

فاصله X = قطر خارجی دهانه شابلون – قطر تیغه تقسیم بر 2

نصب و باز کردن تیغه

اور فرز مشتی متاسفانه کلید قفل کن شف را ندارد.لذا در جعبه بسته‌بندی محصول دو آچار قرار گرفته است که با یک آچار شف را محکم گرفته و با آچار دیگر مهره کولت را شل یا سفت می کنیم.لطفا بدون تیغه مهره کولت را سفت نکنید،چون باعث شکستن کولت می‌شود.

نکات ایمنی قبل،بعد و حین کار با مینی اور فرز نجاری


*اگر به مینی اور فرز برای حتی 10 ثانیه کار ندارید،آن را روشن رها نکنید.
*به جهت چرخش تیغه توجه کنید بعد شروع به فرزکاری کنید.
*از برش میخ یا قطعات فلزی که در چوب هستند جدا خودداری کنید.
*تیغه باید بدون ترک و بدون شکستی باشد.
*روغن،گازوئیل یا تینر مواد مناسب جهت پاک کردن تیغه نمی باشند.این سری موادها باعث ترک خوردن تیغه فرز خواهند شد.
*قطعه چوبی را که می خواهید عمل فرز کاری را بر روی آن انجام دهید باید کاملا به میز کار محکم شده باشد و دقت کنید فضای مناسب جهت فرز کاری را داشته باشید.
*قبل از روشن کردن ابزار،سعی کنید تیغه با چوب در تماس نباشد.بعد از اینکه اور فرز را روشن نمودید،لحظاتی صبر کنید تا به دور نهایی خود برسد و شروع به فرزکاری کنید.در همین حین دقت کنید صدای غیر معمولی یا لرزش غیر معمولی نداشته باشد.اگر لرزش و صدای بد احساس کردین،ممکن است از بد بستن تیغه باشد.

 

برای نصب قاب محافظ،اهرم را باز کنید و پایه قاب را روی فرز قرار دهید و با پیچ تنظیم قاب محافظ را در اندازه دلخواه تنظیم کنید و اهرم را محکم ببندید.
برای روشن کردن مینی اور فرز،شاستی کلید که در قسمت بالای ابزار قرار گرفته است را به سمت کلمه “ON” و برای خاموش کردن به سمت کلمه “off”فشار دهید.قبل از متصل کردن دوشاخه مینی فرز به پریز،لطفا بررسی کنید کلید در حالت off باشد.